Norwegian flag
Utredningen som riktar sig till hälso- och sjukvårdspersonal, har utformats utefter tillgänglig litteratur och resurser vid tidpunkten för utredning. Innehållet i utredningen uppdateras inte. Hälso- och sjukvårdspersonal är ansvarig för hur de använder informationen vid rådgivning eller behandling av patienter.


Bruk av antibiotika ved permanent kateter



Fråga: Kva er retningslinene for behandling av urinvegsinfeksjonar (UVI) hos sjukeheimspasientar med permanent kateter (KAD)?

Svar: Alle pasientar med permanent kateter (KAD - Kateter à demeure) har bakteriuri. Pasientar med KAD utan symptom på infeksjon skal ikkje behandlast med antibiotika, og det er heller ikkje hensiktsmessig å screene pasientar som er asymptomatiske (1).

Ved KAD kan ikkje vanlege kriterier (kvantitativ urindyrking og leukocytturi) for UVI nyttast, og det kan ofte vere vanskeleg å stille diagnosen. I følgje Norsk Geriatrisk Foreining bør minst to av følgjande kriterier tilfredsstillast hos sjukeheimspasientar: feber ≥38℃/frysningar, nyoppstått flanke/suprapubisk smerte, endra karakter på urinen, endra mental eller funksjonell status (1, 2).

Bakteriologisk prøvetaking bør berre gjerast dersom ein har klinisk mistanke om infeksjon, og det er tilrådd å ta prøve til dyrking ved slik mistanke. Midtstraumsprøve eller eingongskateterisering bør vurderast dersom det er høg risiko for forureining. Prøve frå permanent kateter skal berre gjerast ved særskilte indikasjonar og etter korrekt prosedyre, jf. antibiotikarettleiaren. Laboratoriet må opplysast om at det er ein kateterprøve, for å kunne gje ut rett tolking (1, 2).

Kateterinfeksjonar behandlast ved sikre symptom på pyelonefritt eller bakteriemi, og kateteret bør skiftast. Val av antibiotika vil avhenge av mikrobar, resistens ved institusjonen, og eventuelle komorbiditetar hos pasienten (t.d. nyresvikt, penicillin-allergi). I nokre tilfelle kan det òg vere aktuelt med profylaktisk behandling, ved skifte av kateter. For ytterlegare informasjon om profylakse og behandling, val av antibiotika og dosering, viser vi til antibiotikarettleiaren og rettleiaren frå Norsk Geriatrisk Foreining (1, 2).

Referenser:
  1. Antibiotikabruk i primærhelsetjenesten. Urinveisinfeksjoner i sykehjem. Helsedirektoratet, Antibiotikasenteret for primærmedisin. http://www.antibiotikaiallmennpraksis.no/ (Sist oppdatert: 9. november 2015)
  2. Veileder – Urinveisinfeksjoner hos eldre/gamle. Kvalitetsutvalget, Norsk Geriatrisk Forening. http.//www.legeforeningen.no/ (Sist revidert: 26. oktober 2016).